10 luật thiết kế UX (trải nghiệm người dùng) để tạo ra sản phẩm tốt 

Nắm vững các luật UX sẽ giúp người thiết kế (UI/UX designer), phát triển (DEV) và quản lý sản phẩm (Product Manager) có thể tạo ra trải nghiệm người dùng tốt hơn, giúp người dùng (User) dễ sử dụng sản phẩm hơn, từ đó tăng cường sự hài lòng và tăng khả năng tiếp thị sản phẩm.

Nắm vững các luật UX cũng giúp người thiết kế tránh những sai lầm thường gặp trong quá trình thiết kế sản phẩm, như tạo ra giao diện phức tạp, khó sử dụng hoặc làm khó khăn cho người dùng trong quá trình sử dụng sản phẩm.

Luật Hick: Khi có quá nhiều lựa chọn, thời gian cần thiết để đưa ra quyết định sẽ tăng lên.

Luật Hick nhấn mạnh rằng một giao diện người dùng nên tối giản số lượng lựa chọn để giúp người dùng đưa ra quyết định nhanh hơn. Điều này đặc biệt quan trọng trên các trang web bán hàng hoặc ứng dụng di động.

Ví dụ, nếu bạn đưa ra một danh sách dài các câu hỏi, nơi người dùng phải lựa chọn giới tính, độ tuổi, quốc tịch, tình trạng hôn nhân, giáo phái, trình độ học vấn, ngành nghề, và nhiều hơn nữa, điều này sẽ gây ra sự bối rối và khó khăn cho người dùng trong việc điền thông tin và hoàn thành mẫu đăng ký.

Thay vì đưa ra tất cả các lựa chọn trên cùng một trang, bạn có thể tách chúng thành các bước nhỏ hơn. Ví dụ, trang đầu tiên có thể yêu cầu thông tin cơ bản như tên, email và mật khẩu, và trang tiếp theo yêu cầu thông tin về sự kiện và các lựa chọn tham gia.

Bằng cách tách các lựa chọn ra thành các bước, bạn giúp người dùng dễ dàng điền thông tin và hoàn thành mẫu đăng ký một cách nhanh chóng. Các lựa chọn cũng được tập trung vào một phần của biểu mẫu, giúp giảm đáng kể thời gian phản hồi của người dùng, từ đó cải thiện trải nghiệm của họ.

Luật Fitts: Thời gian cần để di chuyển tới vật thể phụ thuộc vào khoảng cách tới vật thể và kích thước của vật thể đó.

Luật Fitts (Fitts’ Law) là một trong những luật UX cơ bản nhất và được áp dụng rộng rãi trong thiết kế giao diện. Luật này định nghĩa mối quan hệ giữa kích thước của một đối tượng và khoảng cách của nó đến điểm đến, và thời gian mà người dùng cần để di chuyển chuột đến đối tượng đó.

Theo luật này, nếu một đối tượng lớn hơn, thì người dùng sẽ di chuyển chuột đến đó nhanh hơn. Tương tự, nếu khoảng cách giữa điểm bắt đầu và điểm đích ngắn hơn, thì thời gian di chuyển chuột sẽ nhanh hơn. Hãy nhớ lại cách mà bạn nhấn chuột phải vào màn hình desktop để mở cửa sổ các tùy chọn, giả sử cửa sổ nhảy xa khỏi vị trí bạn click, bạn sẽ phải mất thời gian di chuyển đến cửa sổ đó bằng cách di chuột.

Ví dụ, với giao diện điện thoại, một nút “Xác nhận” quan trọng nên được đặt ở vị trí dễ tiếp cận nhất, thường là bên phải dưới cùng của trang và kích thước nút nên phù hợp với kích thước của ngón tay của người dùng.

Luật Jakob: Người dùng sẽ luôn mong muốn một trang web đơn giản, dễ sử dụng và dễ hiểu.

Đây là một luật UX được đặt theo tên Jakob Nielsen, một chuyên gia UX nổi tiếng. Luật này nhấn mạnh rằng người dùng sẽ mong đợi một trang web hoặc ứng dụng mới có cùng cấu trúc và chức năng với những gì họ đã trải nghiệm trước đó trên các trang web hoặc ứng dụng tương tự.

Theo luật Jakob, các nhà thiết kế nên tuân thủ các chuẩn mực và thực tiễn thông thường trong ngành của họ khi thiết kế trang web hoặc ứng dụng mới. Điều này giúp cho người dùng dễ dàng tìm hiểu và sử dụng trang web hoặc ứng dụng mới, giảm thiểu thời gian học tập và tăng khả năng chấp nhận của người dùng.

Ví dụ, khi thiết kế một trang web bán hàng, các nhà thiết kế nên tuân thủ các mô hình thiết kế phổ biến trong lĩnh vực bán hàng trực tuyến. Điều này giúp cho khách hàng dễ dàng tìm kiếm, tìm thấy và mua sản phẩm mà họ đang quan tâm mà không cần tốn quá nhiều thời gian để tìm hiểu cách sử dụng trang web mới.

Luật Miller: Con người có khả năng nhận thức tối đa là 7 đối tượng (+/- 2) tại một thời điểm.

Luật Miller cho thấy rằng khả năng nhớ của con người có giới hạn. Thiết kế nên tối giản hóa số lượng thông tin và phân chia chúng thành các nhóm để giúp người dùng nhớ thông tin một cách hiệu quả.

Ví dụ, các danh mục hoặc menu trên trang web nên được sắp xếp và nhóm lại theo chủ đề chính để giúp người dùng tìm kiếm thông tin nhanh chóng.

Luật Pareto: 80% kết quả được tạo ra từ 20% công sức đầu tư.

Luật pareto bắt nguồn từ Vilfredo Pareto, một nhà kinh tế, ông nhận thấy 80% đất đai của Ý thuộc sở hữu của 20% dân số.

Luật Pareto nhấn mạnh rằng, trong thiết kế UX, chỉ có một số yếu tố nhất định sẽ góp phần lớn vào trải nghiệm người dùng. Việc tập trung vào các yếu tố quan trọng nhất sẽ giúp cải thiện trải nghiệm người dùng một cách nhanh chóng và hiệu quả hơn. Thực tế, chỉ 20% chức năng trên ứng dụng mang laị 80% lượt truy cập. Vậy nên, bạn hãy nhìn rõ hoặc thực hiện phân tích dữ liệu, nghiên cứu hành vi khách hàng để xem đâu là những chức năng chính thật sự thu hút khách hàng để đầu tư cho hợp.

Ví dụ, trong thiết kế giao diện người dùng, việc tập trung vào các chức năng và tính năng quan trọng nhất của sản phẩm sẽ giúp người dùng dễ dàng và nhanh chóng tìm thấy những điều họ cần.

Nguyên tắc Peak-End: Trải nghiệm của người dùng sẽ được đánh giá dựa trên trải nghiệm tại điểm cao nhất và trải nghiệm tại điểm kết thúc.

Nguyên tắc Peak-End nhấn mạnh rằng trải nghiệm của người dùng sẽ được đánh giá dựa trên trải nghiệm tại điểm cao nhất và trải nghiệm tại điểm kết thúc. Điều này có nghĩa là một giao diện người dùng nên tập trung vào tạo ra trải nghiệm đáng nhớ tại điểm cao nhất và đảm bảo trải nghiệm tại điểm kết thúc là tích cực.

Ví dụ, một ứng dụng đặt hàng trực tuyến nên tập trung vào việc cung cấp trải nghiệm dễ dàng và nhanh chóng để đặt hàng và đảm bảo rằng quá trình thanh toán và giao hàng được thực hiện thuận tiện và chất lượng.

Ngưỡng Doherty: Thời gian phản hồi tối đa của một giao diện là 400ms để người dùng có thể tương tác một cách tự nhiên và không bị gián đoạn.

Ngưỡng Doherty là một nguyên tắc trong thiết kế giao diện người dùng mà nó cho biết thời gian phản hồi tối đa của một giao diện để người dùng có thể tương tác một cách tự nhiên và không bị gián đoạn là 400ms. Thời gian phản hồi quá chậm sẽ khiến người dùng cảm thấy không thoải mái và gây ra sự gián đoạn trong quá trình sử dụng giao diện. Điều này có thể gây ảnh hưởng đến trải nghiệm người dùng và làm giảm độ hấp dẫn của giao diện.

Ví dụ, một ứng dụng phải có thời gian phản hồi nhanh để người dùng có thể sử dụng nó một cách dễ dàng và không gặp khó khăn trong quá trình tương tác. Nếu thời gian phản hồi quá chậm, người dùng có thể bị gián đoạn trong quá trình sử dụng sản phẩm.

Hoặc, nếu một trò chơi gửi yêu cầu đăng nhập và mất quá nhiều thời gian để phản hồi, game thủ có thể cảm thấy không thoải mái và bị gián đoạn trong quá trình đăng nhập.

Để đảm bảo rằng sản phẩm của mình đáp ứng nguyên tắc Doherty Threshold, các nhà thiết kế cần tối ưu hóa hiệu suất của giao diện người dùng và giảm thiểu thời gian phản hồi cũng như thời gian tải trang. Các công cụ tối ưu hóa và kiểm thử sẽ giúp xác định vấn đề và giúp nhà thiết kế cải thiện thời gian phản hồi của sản phẩm.

Luật Tesler’s – Độ phức tạp của một hệ thống phần mềm sẽ được bảo toàn

Nghĩa là nếu bạn giảm độ phức tạp của một phần tử trong hệ thống, thì độ phức tạp sẽ được chuyển sang các phần tử khác trong hệ thống đó.